Tên di sản : Trụ sở làm việc của cơ quan Tỉnh Uỷ Thanh hoá thời kỳ kháng chiến chống Mỹ (1967-1973)
Tỉnh/Thành phố : Thanh Hóa
Loại di tích :
Di tích lịch sử
Sô quyết định : Số 318/QĐ – UBND
Giới thiệu
Di tích lịch sử cách mạng Trụ sở làm việc của cơ quan Tỉnh ủy Thanh Hóa nằm tại địa phận làng Viên Nội, xã Thiệu Viên, huyện Thiệu Hóa.
Trước kia di tích được xây dựng bao gồm nhà làm việc của văn phòng thường trực Tỉnh ủy, hội trường lớn, nhà bếp, nhà ăn, giếng nước, hầm trú ẩn và các đường hào, công sự trận địa chiến đấu,...
Hiện nay, trong khu di tích này chỉ còn lại phòng làm việc của Văn phòng thường trực Tỉnh ủy và hội trường lớn nằm trong khuôn viên của trụ sở UBND xã Thiệu Viên.
Phòng làm việc của Văn phòng thường trực Tỉnh ủy:
Ngôi nhà nằm theo hướng Đông - Bắc, gồm 5 gian được xây dựng tường hồi bít đốc. Diện tích 124,5m2 (chiều dài 16,6m; chiều rộng 7,5m). Phía trước có sân nhỏ lát gạch vuông (24cm x 24cm), diện tích 58,5m2 (chiều dài 9,7m; chiều rộng 5m).
Ba gian giữa bằng nhau (kích thước 3,2m x 5m), phía trước có hiên rộng 1,65m. Hai gian bên được xây rộng hơn các gian giữa, không có hiên và được xây lồi hơn so với 3 gian giữa (kích thước 3,8m x 7,2m).
Hai gian đầu hồi được bố trí cửa vào nằm ngang so với hiện trước. Cửa có kích thước rộng 0,8m; cao 2,35m được làm bằng gỗ (1 cánh) theo kiểu cửa panô ván liệt.
Ba gian giữa được làm thành phòng rộng với một cửa vào duy nhất ở gian chính giữa của ngôi nhà. Cửa rộng 1,27m; cao 2,25m gồm 2 cánh bằng gỗ theo kiểu panô ván liệt. Hai gian bên và hai gian đầu hội được làm cửa sổ phía trước (kích thước cao 1,55m; rộng 1,2m) gồm hai cánh bằng gỗ theo kiểu cửa panô.
Phía sau mỗi gian đều được làm một cửa sổ giống với các cửa sổ phía trước. Hai gian đầu hồi được làm thêm các cửa sổ phía tường hồi, mỗi gian được làm hai cửa. Toàn bộ nền nhà được lát gạch giống phía ngoài (gạch vuông 20cmx 20cm).
Toàn bộ phần mái của ngôi nhà được liên kết bởi 6 bộ vì kèo bằng gỗ. Hệ thống vì kèo được làm đơn giản theo truyền thống. Phía trên được lợp mái ngói máy.
Hiện nay, trải qua thời gian dài tồn tại, phần mái của ngôi nhà đã xuống cấp, UBND xã Thiệu Viên đã tu sửa và đóng trần nhựa toàn bộ phía trên ngôi nhà.
Hội trường lớn:
Được xây dựng năm 1967, cách phòng làm việc của Thường trực Tỉnh ủy khoảng 60m về phía Bắc. Đây là ngôi nhà được làm theo hướng Đông Nam, nằm ngang so với phòng làm việc của Thường trực Tỉnh ủy.
Nhà gồm 7 gian, có diện tích 222m2 (rộng 12m; dài 18,5m). Hai gian đầu hồi (gian 1 và gian 7) có diện tích 38m (12m x 3m). Các gian 2, 3, 4, 5 và 6 được xây nhỏ hơn, hai bên có hiên và các bậc lên xuống tại gian 2 và gian 6. Cửa vào chính của hội trường nằm ngang so với chiều dọc của ngôi nhà. Phía ngoài để trần làm tiền sảnh, trên tiền sảnh có đắp dòng chữ lớn bằng hồ vừa “HỘI TRƯỜNG" và “KHÔNG CÓ GÌ QUÝ HƠN ĐỘC LẬP TỰ DO”.
Hệ thống của vào gồm 3 cửa: Cửa giữa có kích thước cao 2,42m, rộng 2,25m gồm 4 cánh cửa bằng gỗ được làm theo thức của bức bàn.
Hai cửa bên có kích thước nhỏ hơn cửa giữa (cao 2,42m; rộng 2,25m) gồm 2 cánh được làm giống cửa giữa.
Hai bên hiên của hội trường có làm 4 cửa ra vào ở các gian 2 và gian 6. Kích thước các cửa bằng nhau (cao 2,2m, rộng 1,35m). Từ hai đầu hiện hai bên có làm cửa nách đi vào gian 1 và gian 6 với kích thước bằng nhau (cao 2,2m; rộng 0,7m). Ngoài các cửa lớn đi vào bên trong hội trường ở mỗi gian đều được làm cửa sổ ở hai bên. Kích thước của các cửa này bằng nhau (cao 1,4m; rộng 1,1m), gồm 2 cánh cửa bằng gỗ.
Hệ thống các vị của ngôi nhà được làm bằng sắt, các hoành, rui mè bằng luồng, phía trên lợp ngói máy. Toàn bộ phía trong trần nhà được làm bằng cót. Nền nhà được lát gạch bát.
Như vậy, toàn bộ di tích đều được xây dựng theo phong cách kiến trúc đơn giản và được lưu giữ tương đối nguyên vẹn cho đến nay.
Các hiện vật trong di tích:
Di tích lịch sử Cách mạng Trụ sở làm việc của cơ quan Tỉnh ủy Thanh Hóa trong thời kỳ 1967 – 1973 là di tích có ý nghĩa chính trị quan trọng. Trải qua thời gian dài với nhiều sự chuyển biến của đất nước về chính trị và xã hội. Di tích không còn giữ lại nhiều hiện vật, hiện chỉ còn lại một cái bàn làm việc của cán bộ Tỉnh ủy, một khay đựng chén trong thời gian cơ quan Tỉnh ủy làm việc và một chiếc kẻng bằng vỏ bom. Ngoài ra, ở đây còn hai cây cổ thụ và cây xà cừ được trồng trước nhà làm việc của Văn phòng Thường trực Tỉnh ủy.